ZER DEN ETA ZERTARAKO SORTU ZEN Goienagusi
GOIENAGUSI Debagoienari lotutako 55 urtetik gorako pertsonen irabazi asmorik gabeko kultur elkartea da.
Bere helburua honela dago deskribatuta bere estatutu sozialetan: “Oro har, norbanakoaren eta adinekoen taldearen gaitasunak behar bezala garatzea sustatzen duten ekimenak jorratzea eta aurrera eramatea, bazterkeria saihestuz eta gizartean parte har dezaten bultzatuz, gizartean duten zereginari balio handiagoa emateko”.
GOIENAGUSIk irakaskuntza-, kultura-, prebentzio- eta osasun fisiko, psikiko eta sozialaren sustapen-jarduerak garatzen ditu, elkartekide zein kanpoko pertsonak elkartu eta erlazionatzeko gune bat sortzen dutenak, etengabeko prestakuntza, kultura-aberastasuna, entretenimendua, sozializazioa eta gizartean parte-hartze aktiboa sustatzeko.
55 urtetik gorako Debagoieneko edozein pertsona elkartu daiteke GOIENAGUSIrekin, baldin eta elkartearen helburuekin bat badator, hura lortzen laguntzeko prest badago eta dagokion urteko kuota ordaintzen badu, gaur egun 80 €-koa dena.
Abantaila nagusia, bakarra ez bada ere, GOIENAGUSIk antolatzen dituen jarduera guztietan parte hartu ahal izatea da, eta horien bitartez, kulturalki aberastea eta gizartean integratuta mantentzea. Ondorengo ataletan (B eta C) GOIENAGUSI garatzen ari den jarduerak deskribatzen dira.
GOIENAGUSIk Debagoiena eskualdean (Gipuzkoa) eta Aramaion (Araba) garatzen ditu nagusiki bere eginkizunak.
Elkartearen egoitza nagusia Nafarroa etorbidea 23, 1 zenbakian dago, edo 4. Posta kutxa, 20500 ARRASATE-MONDRAGON.
2022ko azaroan, GOIENAGUSIk 214 kide zituen guztira.
Bazkideen egungo osaera (%71,5 emakumeak) honela banatzen da: Arrasate %53,7, Bergara %18,7, Aretxabaleta %8,9, Eskoriatza %7,9, Oñati %3,7, Aramaio %2,8, etc.
Goienagusik ESKAINTZEN DITUEN JARDUEREI BURUZ
Arau orokor gisa, GOIENAGUSIk antolatutako jarduerak, batez ere, bazkideei zuzenduta daude.
Astelehen eta asteazkenetan antolatzen diren eskolak / hitzaldiak elkartekideentzat bakarrik dira, kasu jakin batzuetan izan ezik, adibidez:
- GOIENAGUSIk publiko orokorrari irekitako deialdi bat zabaltzen badu, Bergarako Seminarixoan ematen diren hitzaldien kasu.
- GOIENAGUSIk beste elkarte edo erakunderen bat gonbidatzen badu, edo
- Kide batek noizean behin senideren bat edo ezagunen bat gonbidatzen badu (beti eta erregistratu aurretik adierazi behar du).
GOIENAGUSIren batzordeek edo lantaldeek antolatutako beste ekimen mota batzuk (kultura-irteerak, museo eta enpresetara bisitak, musika-ikuskizunetara joatea, etab.) elkartekide ez diren pertsonak onar ditzakete (agian beste tarifa batekin), dagokion bazkideak hala eskatuta. Hala ere, plaza kopurua mugatua bada, elkartekideek lehentasuna izango dute beti.
Arau orokor gisa, etengabeko prestakuntzari lotutako kostu guztiak GOIENAGUSIk ordaintzen ditu; gainerako jarduerenak, berriz, parte hartzen duten pertsonek ordainduko dituzte.
Salbuespen gisa, GOIENAGUSIk giden kostuak ordainduko ditu jarduera GOIENAGUSIko bazkideentzat bakarrik bada.
Eskola-aldian, urritik maiatzera, astelehenero eta asteazkenero, 10:00etatik 11:30era, hainbat arlotako (sozialak, kulturalak, sanitarioak, artistikoak, literarioak, historikoak, zientifikoak, ikerkuntza) irakasleek, profesionalek eta adituek, oro har Euskal Herrikoek, emandako hitzaldien bidez beren jakintza helarazten digute.
Hizlariak esperientzia luzea duten pertsonak izan ohi dira. Horretarako, hainbat unibertsitaterekin (EHU, MU, DEUSTO eta Bergara-UNED) eta beste erakunde akademiko batzuekin (Laboratorium, Eusko Ikaskuntza, Jakiunde, Elhuyar...) harremanetan gaude.
Adibidez, 2021-2022 ikasturteko lehen hiruhilekoan, Geopolitika, Zuzenbidea, Historia, Filosofia, Gizartea, Komunikazioa, Hizkuntza, Artea, Bioetika, Afrika, Osasuna, Astronomia eta Teknologiari buruzko gaiak jorratu dira.
Ikastaroaren gainerakoari dagokionez, Literatura, Musika, Zinema, Feminismoa, Natura, Pedagogia, Sare Sozialak, Arkitektura, Historia, Euskal Kultura, Psikologia eta Geologia ere jorratu nahi dira, besteak beste.
Balio erantsi gisa, hitzaldietako batzuk, batzuetan, proiekzio edo musika-emanaldiekin edo beste diziplina kultural eta artistiko batzuetakoekin (musika, zinema, magia, etab.) ondu eta aberasten dira.
Lehenik eta behin, Bertsolaritza, Migraña, Argazkigintza, Dantza, Sare Sozialak, Pintura, Euskara eta beste hainbat alderdiri buruzko tailerrak eta ikastaroak antolatu dira.
Aldi berean, kultura-irteerak eta museoetara ikustaldiak egiten dira, eta arte-ikuskizunetara joatea irteerak antolatzen dira (musika, dantza, antzerkia, etab.). Gainera, gure inguruko enpresa eta erakunde garrantzitsuetara bisita gidatuak egitea adosten da.
Enpresak ez ezik, gure inguruko erakunde garrantzitsuak ere bisitatzen dira. Bistan denez, bertako arduradunak dira bisita horren edukia eta ibilbidea definitzen dutenak, eta asko eskertzen diegu. Industria-jardueretan, osasun- eta segurtasun-alderdiek asko baldintzatzen dute tailerretarako bisita. Beste kasu batzuetan, konfidentzialtasuna zaindu beharreko alderdia izan daiteke.
Nolanahi ere, bisitaren unean COVID egoerak asko mugatu dezake baimendutako sarbidea.
Gesalibarreko Aita Menniren Ospitalea 2021-2022 ikasturteko lehen hiruhilekoan egindako bisitetako bat izan da, eta litekeena da datozen hilabeteetan ere errepikatzea. Estatuan erreferentzia duen ospitalea eta gure eskualdean enplegatzaile handia den arren, oro har ezezagun handia ere bada. Bisitaren hasieran, erakundeak denboran zehar izan duen ibilbidea azaldu zuen, baita ere, bere instalazioetan COVID delakoak mugatutako ibilbidea. Horri esker, erakundearen errealitatea ezagutu ahal izan da, eta bertaratutakoen balorazio ona jaso da.
Oso bestelako bisita bat izan da 2021-2022 ikasturteko bigarren hiruhilekoan IKERLANen egoitza nagusiko instalazioetara egindakoa. IKERLAN ikerketa teknologikoko zentro erreferentea da, MONDRAGON Korporazioko kidea eta BRTArekin (Basque Research & Technolgy Alliance) lotua, eta laster beteko du bere sorreraren 50. urteurrena Arrasaten. Adimen Artifizialari (IA) eta sistema autonomoei buruzko etengabeko prestakuntzaren barruan programatutako hitzaldi baten ondoren egin da bisita. Izan ere, 20 pertsonako 2 talde eratu dira euskarazko eta gaztelaniazko bisita gidatuetara joateko, hurrenez hurren, ondo baloratuak, eta IAri buruzko aurretiazko erakusketarekin lotutako adibide praktikoak arretaz erakutsi dira.
Iraupen mugatuko ikastaro trinkoak dira, normalean 4 eta 10 ordu bitartekoak, landu beharreko gaian erreferente diren edo elkarteko kide diren beste pertsona batzuek emandakoak.
Lehen adibidea Andoni Egañak bertsolaritzari buruz emandako 8 orduko tailerra izan daiteke, inprobisazio prozesua eta bere gakoak ezagutzera bideratua, bere teknikan sakondu nahi izan gabe. 20 pertsona baino gehiagoko parte-hartzearekin ( % 75 bazkideak) oso atsegina eta hezitzailea izan da, eta balorazio oso onak lortu ditu.
Beste bat, Arturo Goicoechea neurologo arrasatearraren eskutik antolatutakoa, gaitz hori duten 20 pertsonentzako (% 50 elkartekoak) migrainari buruzko tailerra, 2022ko otsailean, martxoan eta maiatzean egin dena, 2 orduko 5 saiotan.
Astean 2 orduko euskara ikastaroak ere martxan daude 3 mailatako 3 talderentzat. Lehen maila hizkuntza ezagutzen ez duten baina hizkuntza ikastera, entzutera eta erabiltzera ohitu nahi duten pertsonei zuzenduta dago. Bigarren mailan, euskaldunak izanik, alfabetatu ez diren edo hizkuntza hobeto menderatu nahi duten pertsonak bildu nahi dira. Azkenik, hirugarren maila euskararen erabileran nolabaiteko erraztasuna lortu duten baina hobetu nahi duten pertsonek osatzen dute.
Prestatzen ari dira, eta behin betiko antolatzeko zain daude, besteak beste, Argazkigintza, Dantza, Sare Sozialak, Pintura, etab.
Helburua da zaletasun eszenikoak edo artistikoak dituzten pertsonei, GOIENAGUSI elkartekoak izan ala ez, ikuskizun musikaletara (orkestrak, operak, koruak, jazza, etab.), zinema eta antzerki (jaialdiak, etab.) eta dantza/ballet saioetara sartzea erraztea.
Normalean, inguruetako hiriburuetan antolatutako ikuskizunak izaten dira, eta GOIENAGUSIk haietarako sarbidea sustatzen du, sarrerak kolektibo gisa erreserbatuz, eta, batzuetan, taldeko garraiobide egoki bat kontratatuz. Jarduera horietan GOIENAGUSIko elkarkide batzuek elkartekoak ez diren pertsonekin esperientzia partekatzen dute.
Aurreko ikasturteetan ikuskizunen batzordearen jarduera musikan zentratu izan da, kontzertu sinfoniko eta operetara maiz joanez. Pandemiak murriztu egin du ekitaldi horietara joateko maiztasuna, baina, adibide bat jartzearren, 2021aren amaieran Miribillan egiten den Fair Saturday ikuskizunera joan da berriro, musika koralaren eta dantzaren konbinazio aberatsa, orkestra bikain batekin batera.
GOIENAGUSIK hiru hilean behin gutxienez kultur txangoa bat antolatzen duen batzordea du martxan. Autobusez egindako joan-etorriak dira, eta hurbileko ingurunean kokatutako erreferente kulturaletara hurbiltzen gaituzte, askotan oso ezagunak ez diren arren. Ohikoena GOIENAGUSIk diruz lagundutako bisita gidatu bat edo gehiago egitea da, baita taldeko bazkari bat ere, joan-etorriaren kostuarekin batera parte-hartzaile bakoitzak ordaintzen dituenak.
Batzuetan, bisita gidatuak ere eskaintzen dira gure inguruko museoetara ere. Bisita horiek jende gutxiago erakartzen dute normalean, eta talde txikiak behar izaten dira bisita egiteko; hori dela eta, GOIENAGUSIk ezin ditu antolatu garraiobideak edo bazkari bat sozializatzeko.
Aiarako Koadrilan 2021eko azaroan egindakoa aipatuko dugu adibide gisa. Bertan, 50 pertsonak, 2 taldetan banatuta, Artziniegako Erdi Aroko herriko kaleetan zehar bisita gidatua egin zuten, Aiarako Kantzilerraren historia eta aberastasuna eta Kexaako monumentu-multzoan duen egoitza ezagutzeko, eta bailarako museo etnografikoa bisitatzeko. Txangoa dokumentu honetan erregistratuta dago:
https://drive.google.com/file/d/1T9o4-Ab6O4LZOmMmC4wBPa2T6i3tzSVI/view?usp=sharing
Bazkari partekatu batekin amaitu zen jardunaldia, eta, oro har, bikain baloratu zen.
Gutxi gorabehera egun beretan, baina 2 egunetan, 20 laguneko 2 taldek (euskara eta gaztelania) bisita gidatuak egin zituzten Donostiako San Telmo Museoko erakusketa iraunkorrera, Helduen Hitza elkarte arrebaren eskutik. Kasu horretan, logistika eta museoko sarrera, joan-etorria eta janari-gastuak parte-hartzaile bakoitzaren kontura izan ziren ordea.
Oraingoz, iraupen eta gogortasun ertaineko (3-4 ordu) mendi irteerak antolatu dira, eta parte hartzaileen artean duten harrera baloratzen ari dira, elkartekide izan zein ez.
Apirilean egindako azken mendi txangoa Aztiriatik abiatu da (bertara auto partikularretan joan gara), eta Otaño, Oamendi eta Arripilatara iritsi da 11,5 km eta zailtasun ertaineko ibilbidean. Ibilaldiaren ondoren, txangozaleek menu bat partekatu ahal izan dute Aztiria Erretegian. Federatu gabeko parte-hartzaileek irteerako 5 €-ko asegurua ordaindu izan behar dute.
2021-2022ko ikasturteari amiera emateko, Bordelerako 3 eguneko irteera egin da, hiria ezagutzeko bisita gidatu bat antolatu eta bere inguruetatik, bertako chateaux ospetsuak ezagutuz, txango bat burutu da.
Goienagusiren IKASTURTEARI BURUZ
Etengabeko prestakuntza eskola-aldian garatzen da, eta hainbat arlotako (sozialak, kulturalak, sanitarioak, artistikoak, literarioak, historikoak, zientifikoak, ikerkuntza) irakasle, profesional eta adituek, oro har Euskal Herrikoek, ematen dituzten hitzaldien bidez eskaintzen da, beren jakintza eta esperientzia helaraziz.
Adibidez, 2021-2022 ikasturteko lehen hiruhilekoan, Geopolitika, Zuzenbidea, Historia, Filosofia, Gizartea, Komunikazioa, Hizkuntza, Artea, Bioetika, Afrika, Osasuna, Astronomia eta Teknologiari buruzko gaiak jorratu dira.
Ikastaroaren gainerakoari dagokionez, Literatura, Musika, Zinema, Feminismoa, Natura, Pedagogia, Sare Sozialak, Arkitektura, Historia, Euskal Kultura, Psikologia eta Geologia ere jorratu nahi dira, besteak beste.
Hizlariak esperientzia luzea duten pertsonak izan ohi dira. Horregatik, harremanetan gaude hainbat unibertsitaterekin (EHU-EHU, MU, DEUSTO eta Bergara-UNED) eta hainbat erakunde akademikorekin (Laboratorium, Eusko Ikaskuntza, Jakiunde, Elhuyar...).
Eskola-aldian, urritik maiatzera, astelehenero eta asteazkenero, 10: 00etatik 11:30era, hitzaldiak ematen dira, Arrasateko Kulturateko Ekitaldi Aretoan edo Bergarako Seminarixoan edo Oñatiko Santa Ana antzokian.
Balio erantsi gisa, hitzaldietako batzuk, batzuetan, proiekzio edo musika-emanaldiekin edo beste diziplina kultural eta artistiko batzuetakoekin (musika, zinema, magia, etab.) ondu eta aberasten dira.
GOIENAGUSIk, bere kolektiboa sozializatzeko helburuarekin, aktiboki sustatzen ez duen arren, kasu horietarako YouTubeko kanal bat ahalbidetzen du, hitzaldiak zuzenean streaming bidez jarraitzeko aukera ematen duena (betiere hizlariak horretarako aukera ematen badu), eta horrela erregistratuta geratzen dira geroratutako ikustaldi baterako. Grabazioak ezkutuan geratzen dira, dagokion esteka duten pertsonentzat soilik, Bergarako Seminarixoan egindako ponentziak izan ezik, horiek beti egongo baitira ikusgai eta eskuragarri GOIENAGUSIren YouTube kanaletik.
Oro har, erregistro historikoak partaidetza-balio handiak ditu, % 60tik gorakoak, COVID iritsi arte. 2021-2022 ikasturteko lehen hiruhilekoko saioen batez besteko bertaratzea ehun pertsona ingurukoa da.
Historikoki, batez besteko balioespenak 5etik 4,3 baino balio handiagoak izan ditu, eta 2021-2022 ikasturteko lehen hiruhilekoan 4,6tik gora mantendu da.
Ikastaroaren gainerakoan, besteak beste, Literatura, Musika, Zinema, Feminismoa, Natura, Pedagogia, Sare Sozialak, Arkitektura, Historia, Euskal Kultura, Psikologia eta Geologia esparruak jorratu nahi dira.
Esteka honetan 2022ko urtarrilerako eta otsailerako baieztatutako 14 hitzaldiak aurkituko dituzu:
https://drive.google.com/file/d/1Oo5u-pBIRaIheh0ihCzktdEj1QSm_aTb/view?usp=sharing
Goienagusiren FUNTZIONAMENDUARI BURUZ
Estatutu Sozialen 6. artikuluaren arabera, Elkartearen gobernua eta administrazioa kide anitzeko organo hauen ardurapean egongo dira:
- Elkartekideen Batzar Nagusia, organo gorena den aldetik.
- Zuzendaritza Batzordea, zuzendaritza iraunkorreko kide anitzeko organo gisa.
Batzar Nagusia kide guztiek osatzen dute, eta bazkideen borondatea adierazten duen organoa da, eta gutxienez urtean behin egin beharko da ohiko bilkurarako deia, lehenengo hiruhilekoaren barruan.
Zuzendaritza Batzordea da elkartearen interesak kudeatzen eta ordezkatzen dituen ordezkaritza-organoa, Batzar Nagusiaren xedapenekin eta zuzentarauekin bat etorriz. Elkartekideak bakarrik izan daitezke ordezkaritza-organoko kide. Zuzendaritza Batzordea lehendakariak, lehendakariordeak, idazkariak, diruzainak eta bi mahaikidek osatuko dute, eta gutxienez hilean behin bildu beharko dira eta/edo gizarte-jarduerak behar bezala garatzeko beharrezkoa den guztietan. Zuzendaritza Batzordea osatzen duten karguak Batzar Nagusiak aukeratuko ditu, eta kideen erdiak urtero berrituko dira.
Zuzendaritza Batzordeko kideek garatzen dute elkartearen ohiko kudeaketa. Hala ere, hainbat batzorde/lan-talderen laguntza izan dezake, eta lan jakin batzuk eskuordetzen dizkiete, hala nola, etengabeko prestakuntza-programarako proposamenak egitea, kultura-irteerak eta museoetara bisitak egitea, ikuskizun artistikoetara joatea, enpresa eta erakundeetara bisitak egitea, ikastaro trinkoak, tailerrak, etab. Azkenik, Zuzendaritza Batzordeak batzordeetako kideek gauzatutako proposamenak onartzen ditu.
Ondorioz, jarduera guztiak elkartekideek kudeatzen dituzte GOIENAGUSIren helburu horrekin: jarduera, bizikidetza, integrazioa eta kideen parte-hartze aktiboa bultzatzea. Ez dago kontratatutako langilerik, eta aholkularitza orokor eta legalerako, web-orria garatzeko eta mantentzeko, ordenagailuak eta telefonoak mantentzeko eta abarretarako behar den gutxieneko azpikontratazioa baino ez dago.
Barne-komunikazioaren etengabeko hazkundeak komunikazio-kanalen egokitzapena ekarri du, eta horiek e-mailetik eta blogetik WhatsAppera, bazkideen eremua duen webgunera, Google Driveren erabilerara eta YouTuberen streamingera mugitzen ari dira. Kanpo-komunikazioari dagokionez, gure ekimenak aldizka jasotzen dira Debagoieneko hedabide digitaletan eta paperean, baita Twitterren ere.
Elkartekideak Zuzendaritza Batzordearekin duen komunikazio-kanala, ahal dela, ekitaldi bakoitzean egiten diren eskola-saioetan eta batzar orokorretan izaten diren aurrez aurreko harremanetan gauzatzen da, eta etengabe irekita egoten da goienagusi@gmail.com e-postaren bidea, bai eta bazkideentzako webgunerako sarbide mugatua ere, idatzizko interakzioren bat izanez gero. Ahal den neurrian, GOIENAGUSIren mugikorraren bidezko kontaktua saihestu behar da, baita WhatsApp bidezko erantzunak ere.
Sartzen denetik, kide berriari jakinarazten zaio GOIENAGUSIren izateko arrazoien artean dagoela bere kideen jarduera, bizikidetza, integrazioa eta parte-hartze aktiboa bultzatzea.
Nolanahi ere, elkartekideekiko barne-komunikazioak jardueretan aktiboki parte hartzen duela azpimarratzen du, eta haien ezagutza-, esperientzia- edo interes-esparruetan inplikatzea iradokitzen du, are gehiago horiek GOIENAGUSIren helburuekin edo haren batzorde eta lantaldeen lanarekin bat badatoz.
Ohiko gastuak oso baldintzatuta daude hizlariei parte hartzeagatik eskaintzen zaien tarifarekin. Urtean 50 eskola-saio inguru antolatzen direla kontuan hartuta, guztizko bolumena gastuen % 50 da. Gainerakoa honela banatzen da: hitzaldietan egiten diren jarduerak, kultura-irteeretan eta museoetara egiten diren bisitetan egiten diren gida-gastuak, eta ikastaro trinkoetako eta tailerretako irakasleei ematen zaien ordainsaria. % 15 inguru geratzen da gizarte-ekitaldi jendetsuak, nolabaiteko otorduekin, amaitzeko.
2021-2022 ekitaldiak 20.000 euroko aurrekontu arrunta du. Aurrekontu horrek web orri erraz baten garapena jasotzen du, eta 21.000 €-tik gora igotzen da GOIENAGUSIren X. urteurreneko gastuak egokitzeko.
Ezin bestela izan, diru-iturri nagusia bazkideen urteko kuota da, aurrekontu arruntaren % 80 baino zertxobait gehiago estaltzen baitu. Halaber, Arrasate eta Bergarako Udalen urteko laguntzak jasotzen dira, eta, enpresen edo beste erakunde batzuen noizbehinkako laguntzaren batekin, diru-sarreren kapitulua osatzen dute.
2021-2022rako 17.500 euroko diru-sarrerak aurreikusi dira, eta, beraz, 4.500 eurotik gorako defizita aurreikusi da. Defizita gure erreserbekin estaliko da, eta, ekitaldiaren ondoren, 6.000 euro inguruko geldikina geratuko da.
GOIENAGUSIK ia ez du ondaretzat har daitekeen ondasunik: PCa, mugikorra, aulkiak, armairua, telebista, inprimagailua, wifia, etab. Arrasateko Udalari eskerrak ematen dizkiogu gure egoitza sozialeko lokala lanaldi erdian erabiltzeko lagapena.
Bestalde, hitzaldiak emateko aretoak, Kulturate Arrasaten, Seminarixoa Bergaran eta Santa Ana Oñatin dohain uzten dituzte.
Arrasateko eta Bergarako udalek urtero lokal eta diru-laguntza gisa ematen duten laguntza ordainezinaz gain, bost urte dira Eusko Jaurlaritzako Enplegu eta Gizarte Politikako Sailaren, Gipuzkoako Foru Aldundiko Gizarte Politikako Departamentuaren eta Aramaio (Araba) eta Debagoienako udalerrietako gainerako udalen laguntza instituzionala ere jasotzen dela.
Jakintza-arloei eta horiei dagozkien hizlariei dagokienez, harremanetan gaude hainbat unibertsitaterekin (EHU-UPV, MU, DEUSTO eta Bergara-UNED) eta hainbat erakunde akademikorekin (Laboratorium, Eusko Ikaskuntza, Jakiunde, Elhuyar...).
Duela gutxi esparru-akordio iraunkorra sinatu da MUko Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatearekin (HUHEZI) eta, dagozkion egokitzapenekin, beste erakunde batzuetara zabaldu nahi da.
Harreman iraunkorrak ditugu GOIENAGUSIren antzeko Gipuzkoako beste elkarte batzuekin, asko baitira (KOSTAN ELKARTEA, HELDUEN HITZA, DANOKIDE, BETI IKASTEN ELKARTEA, GUESKE ELKARTEA, BIXENTA MOGEL ELKARTEA, BAIGERA, etab.), horietako batzuek jarduera-maila baxua dutela dirudien arren, are gehiago COVID agertu zenetik.
Nabarmentzekoa da Donostialdeko HELDUEN HITZArekin partekatzen ari garen sintonia eta lankidetza-konpromiso ona; izan ere, 500 bazkidera iristen da, eta jarduera-maila handia du oso ekimen dibertsifikatuetan.
Goienagusiren HISTORIAZ ETA ETORKIZUNAZ
GOIENAGUSI KULTUR ELKARTEA izena eman zuen ofizialki, eta 2011. urtean eratu zen. Debagoieneko Esperientzia Eskolako 36 pertsonak sortu zuten, eta 63 kiderekin egin zuen lehen ikastaroa.
Hasiera-hasieratik, Arrasateko eta Bergarako udalen laguntza eta laguntza ekonomikoa izan zuen ekimenak, eta 10 urte hauetan etengabe finantzatu dute. FAGOR Taldearen hasierako laguntza ekonomikoa ere jaso zen.
Hasiera hartan, Abaroak interesik gabe utzi zuen Etxaluzeko bere ekitaldi-aretoa ikastaro eta hitzaldien garapenerako, eta horietako bakoitza, normalean, 2 orduko 4 saiotara zabaltzen zen. GOIENAGUSI hazi egin zen heinean, instalazio horiek gero eta edukiera txikiagoa eskaintzen zuten, eta 2017-2018 ikasturterako Arrasateko Udalak lagatako Kulturateko ekitaldi-aretoa eta Bergarako Udalak lagatako Seminarixoa erabili ahal izan ziren.
Ikasturte horren hasieratik, Eusko Jaurlaritzako Enplegu eta Gizarte Politikako Sailaren eta Gipuzkoako Foru Aldundiko Gizarte Politikako Departamentuaren laguntza instituzionala ere jaso zen. Orduz geroztik, eta bere gogoetaren erakusgarri, ikasturte bakoitzaren irekiera ekitaldietan GOIENAGUSI beren ordezkarien, Debagoiena osatzen duten udalerrietako alkateen (Arrasate, Bergara, Oñati, Aretxabaleta, Eskoriatza, Elgeta, Antzuola eta Leintz-Gatzaga) eta Aramaioko alkatearen (Araba) presentziarekin aintzatetsia izan da.
10 urteko ibilbide baten gainean beti identifikatzen dira gorabeherak.
GOIENAGUSIren aitzindariak (5etik 4 emakumezkoak ziren) ez ziren asko, baina oso motibatuta zeuden, eta orain nahikoa landuta dauden hasierako zailtasun asko gainditu behar izan zituzten (izapideak, lokalak, hizlariak, komunikazioa, batzordeak, Zuzendaritza Batzordea, etab.). Hala ere, bertaratze handiko ikastaroak antolatzen zituzten, ordu eta saio gehiagoz luzatzen zirenak. Gainera, hilero jarduera bat programatzen zuten hainbat batzorde eratu ziren (Musika, Kultur Irteerak, etab.).
Irakasgai bakoitzeko ordu gutxiagora eboluzionatu dute eskola-saioek, eta horietako asko gai jakin baten inguruan garatzen dira bi ordu inguruko hitzaldi batean, ikasturte bakoitzeko 50 saio baino gehiagora iritsiz. Gaur egun, % 50 euskaraz ematen dira, eta gehienak Arrasateko Kulturaten eta Bergarako Seminarixoan.
Oro har, erregistro historikoak % 66tik gorako partaidetza-balioak eskaini ditu COVID iritsi arte, eta batez besteko balorazioak 5etik 4,3 baino handiagoak dira.
Bestalde, eta elkartekide kopurua hazi ahala, batzordeek sustatutako ekimenen kudeaketa eta antolaketa gero eta konplexuagoak bihurtu ziren, eta, urteek aurrera egin ahala, inplikatutako pertsona batzuk erretiratuz joan dira, eta gutxienez hiru hilean behin ekimen bat egiten ari diren beste batzuei utzi diete beren lekua.
Ikasleak hartzeko moduko lokal duinak izatea izan da hasieratik GOIENAGUSIk aurre egin beharreko erronka garrantzitsuenetako bat. Hasiera batean, Arrasateko Etxaluzeko ekitaldi-aretoa erabili zen, baina, denborarekin, edukiera mugatu egin zen, atxikitze-eskaeren eskaria gero eta handiagoa baitzen. Hori izan zen hainbat urtetan (2013tik 2017ra) pertsona berrien onarpena gertatzen ari ziren bajak betetzera mugatu izanaren arrazoia.
Arrasateko Udalak Kulturate doan lagata, muga hori gainditu ahal izan da, eta, gaur egun, 212 kideko muga ezarri da, 3 hilabeteko epean lortu dena.
Igoera horren ondorioz, barne-komunikazioko kanalak egokitzen ari dira, eta e-mailetik eta blogetik WhatsAppera, bazkideen eremua duen webgunera, Google Driveren erabilerara eta YouTuberen streamingera mugitzen ari dira. Kanpo-komunikazioari dagokionez, gure ekimenak aldizka jasotzen dira Debagoieneko hedabide digitaletan eta paperean, baita Twitterren ere.
Bestalde, eta GOIENAGUSI Debagoiena eskualdera zabaltzeko jatorrizko orientazioa ahaztu gabe, kontuan hartu beharreko alderdi bat kolektiboaren jatorria da. Egia esan, aitzindarien jatorriaren garrantzia, arrasatearrak eta bergararrak gehienbat, mantendu eta luzatu egin da, ikasturteren batean elkartutako kolektiboaren % 80raino iritsiz. Gaur egun, oreka handiagoa dago Debagoieneko udalerrietan bizi diren bazkideen eta haien herrien artean, baina oraindik ere ikusten da GOIENAGUSI lehentasunez sustatu behar dela Oñatin, eta Bergaran eta Aretxabaletan duten presentzia indartu behar dela, bertako biztanleek eskualdean duten pisu espezifikoagatik.
Nolanahi ere, GOIENAGUSI sortzeko helburuak betetzen jarraitzen ari da, eta, aldi berean, gero eta pertsona gehiago erakartzeko gai den elkartea izaten jarraitzen du.
Eredu izan daitezela 2021-2022 ikasturteko lehen hiruhilekoan estalitako ezagutza-arloak, Geopolitika, Zuzenbidea, Historia, Filosofia, Gizartea, Komunikazioa, Hizkuntza, Artea, Bioetika, Afrika, Osasuna, Astronomia eta Teknologiari buruzko gaiak jorratu dituztenak. Ikastaroaren gainerakoan, besteak beste, Literatura, Musika, Zinema, Feminismoa, Natura, Pedagogia, Sare Sozialak, Arkitektura, Historia, Euskal Kultura, Psikologia eta Geologia esparruak jorratu nahi dira.
Oro har, erregistro historikoak partaidetza-balio handiak ditu, % 60tik gorakoak, COVID iritsi arte. 2021-2022 ikasturteko lehen hiruhilekoko saioen batez besteko bertaratzea ehun pertsona ingurukoa da.
Historikoki, batez besteko balioespenak 5etik 4,3 baino balio handiagoak izan ditu, eta 2021-2022 ikasturteko lehen hiruhilekoan 4,6tik gora mantendu da.
Lehenik eta behin, Bertsolaritza, Migraña, Argazkigintza, Dantza, Sare Sozialak, Pintura, Euskara eta beste hainbat alderdiri buruzko tailerrak eta ikastaroak antolatzen dira.
Aldi berean, kultura-irteerak eta museoetara ikustaldiak egiten dira, eta arte-ikuskizunetara joateko irteerak antolatzen dira (musika, dantza, antzerkia, etab.). Gainera, gure inguruko enpresa eta erakunde garrantzitsuetara bisita gidatuak egitea adosten da.
Azken etapan, COVID-19ak eragin nabarmena izan du, eta eskoletara bertaratzea 20 puntu murriztu du. Hala ere, zailtasun horrek edukiera handiagoko alternatibak bilatzera bultzatu gaitu, eta, batzuetan, bertaratutakoak hainbat aretotan banatu behar izan ditugu, eta, teknologia berrien laguntzaz, hitzaldia streaming bidez zuzenean eman behar izan dugu (baita diferituan ere). Arazo gaindiezina izan gabe, zailagoa izan da pandemiak ezarritako mugak konpontzea, ekitaldi edo ikuskizun jendetsuetara joateko edo autobusa, bisitak eta bazkariak nahiko talde ugarietan partekatzeko orduan.
Bai, egia da Gipuzkoako GOIENAGUSIren antzeko beste elkarte batzuekin harremanetan gaudela (KOSTAN ELKARTEA, HELDUEN HITZA, DANOKIDE, BETI IKASTEN ELKARTEA, GUESKE ELKARTEA, BIXENTA MOGEL ELKARTEA, BAIGERA, etab.), Horietako batzuek jarduera-maila baxua dutela dirudien arren, are gehiago COVID agertu zenetik.
Nabarmentzekoa da Donostialdeko HELDUEN HITZArekin partekatzen ari garen sintonia eta lankidetza-konpromiso ona; izan ere, 500 bazkidera iristen da, eta jarduera-maila handia du ekimen oso dibertsifikatuetan.
Debagoienako biztanleria zenbatetsia 65.000 biztanle ingurukoa bada eta 65 urtetik gorako bere frakzioa % 20tik gorakoa dela uste bada, GOIENAGUSIk bere jarduera bideratu dezakeen eta bideratu behar duen pertsonen multzoa hamar milatik gorakoa da.
Zehazkiago, Arrasaten, non GOIENAGUSI presentziarik handiena duen, 60-70 urteko biztanleria (GOIENAGUSIri lehentasunez atxikitzeko adina) 3.117 biztanlekoa zen (2020ko erroldaren arabera) 108 bazkiderentzat. Zifra horrek xede-biztanleriaren % 3,5 murrizten du.
Ondorioz, GOIENAGUSI ezin da konformatu bere xede-biztanleriaren zati hain murritzari etengabeko prestakuntza, aberastasuna, entretenimendua eta parte-hartze aktiboa eskaintzearekin. Goienagusik adineko pertsona gehiagorengana iritsi behar du!
Hala eta guztiz ere, Debagoieneko biztanleria handiagoa lortzea GOIENAGUSIren izateko arrazoiarekin bat dator, bai eta bere ekimenen kudeaketan eta parte-hartze aktiboan duen inplikazioa sustatzea ere. Kontrajarriz gero, hobe da kolektibo txikiago baina konprometituago bat, elkartekide pasibo, ez oso parte-hartzaile eta/edo kudeaketan inolako inplikaziorik ez duten pertsona gehiago baino. Ondorioz, GOIENAGUSIk bere kolektibo osoaren parte-hartzea eta inplikazioa sustatu behar du!
Goienagusiko ELKARTEKIDEEN BETEBEHARRAK
GOIENAGUSI irabazi-asmorik gabeko elkartea da, eta Debagoienari lotutako 55 urtetik gorako edozein pertsonari irekita dago, baldin eta elkartearen helburuekin bat badator, hura lortzen laguntzeko prest badago eta dagokion urteko kuota ordaintzen badu (gaur egun 80 €).
a/ Elkartearen helburuak partekatzea eta helburu horiek lortzen laguntzea.
b/ Elkartekide bakoitzari estatutuen arabera dagozkion kuotak, derramak eta bestelako ekarpenak egunean izatea.
c/ Estatutuen ondoriozko gainerako betebeharrak betetzea.
d/ Elkartearen gobernu-organoek baliozkotasunez hartutako erabakiak onartzea eta betetzea.
e/ Elkarteak eskatzen dizkion datu pertsonal guztiak ematea eta eguneratuta edukitzea, datu pertsonalen erregelamendu orokorra zorrotz betez.
f/ Zuzendaritza Batzordeak proposatu eta Batzar Nagusiak berretsitako zuzendaritza-karguak onartzea, baldin eta azken 10 urteetan aukeratuak zuzendaritza-posturik bete ez badu.
GOIENAGUSI M.R. LIMÓN MENDIZABAL-ekin lerrokatuta dago, zeinak “Mayores activos, Sociedad creativa” liburuan honako hau dio:
Zahartzea geldiarazi egiten da:
- Aktibo egon eta jarduerak egin.
- Informatuta eta etengabeko prestakuntzan.
- Bizikidetza, gizarteratzea eta belaunaldi-integrazioa sustatuz.
- Adineko pertsonen erakundeetan aktiboki, kritikoki eta sormenez parte hartuz.
Aurreko galderan arrazoitu den bezala, EZ da ezinbestekoa, baina gomendagarria da, eta GOIENAGUSIren helburuak lortzea dakar. Zure ezagutzaren, garapen profesionalaren eta bizi-esperientziaren arabera, GOIENAGUSIri balioa non eman identifika dezakezu. Ez izan zalantzarik Zuzendaritza Batzordeko edozein pertsonarekin harremanetan jartzeko, zure kezkak eta gaitasunak jakinarazteko. Zure profilera gehien egokitzen den esparrura eramango zaituzte, zure ekarpena indartzeko eta zure parte-hartzea eta sozializazioa aberasteko.
Noski baietz. GOIENAGUSIko eskubide osoko kide zaren unetik, edozein elkartekideren eskubide eta betebehar guztiak izango dituzu. Bazkideen betebeharren atalean adierazten denez, Zuzendaritza Batzordeak proposatuta eta Batzar Nagusiak berretsita onartu behar dituzte zuzendaritza-karguek.
Ezinbestekoa da, GOIENAGUSIk eskatutako datu pertsonalak elkartekideak behar bezala identifikatu, komunikatu, parte hartu eta administratzeko eskatzen baitira. Horri buruzko edozein zalantza argitzeko, informa zaitez gure atalean datu pertsonalen babesari buruz.
Elkartekide guztiek zuzen eta eguneratuta eduki behar dituzte uneoro datu pertsonal hauek:
a/ Afiliazio-datuak
- Izen-abizenak
- Jaioteguna
b/ Egoitza-datuak, identifikazio-datuak eta harremanetarako datuak
- Nortasun Agiri Nazionalaren zenbakia
- Telefono mugikorraren zenbakia
- Helbide elektronikoa
- Ohiko bizilekua
c/ Prestakuntzari, esperientziari eta interesei buruzko datuak
d/ Banku-helbideratzearen datuak
- Banku-kontu osoaren zenbakia (IBAN)
Gaur egun, bazkideek ikastaro bakoitzeko 80 euroko ordainketa bakarra egiten dute urrian matrikula gisa, eskola-aldiaren hasierarekin bat etorriz. Zenbateko hori urtero ezartzen du Batzar Nagusiak.
Elkartzeko askatasuna duen erakundea denez, zure baja zure eskaera idatziz jaso ondoren egiten den lehenengo Zuzendaritza Batzordetik aurrera izango da eraginkorra. Bertan, eskertuko genizuke erabaki hori hartzera eraman zaituzten arrazoiak adieraztea. Bajaren datatik aurrera, ez zaizu GOIENAGUSIko kargurik kenduko. Hala ere, ikasturtearen hasieran ordaindutako matrikula ez da itzuliko, baja-eskaeraren data edozein izanda ere.
Goienagusiko ELKARTEKIDE GISA SARTZEKO ESKAERARI BURUZ
Adinekoei zuzendutako kultura-elkarte irekia denez, gure estatutu sozialen 27. artikuluak 55 urte beteta izatea eskatzen du.
Bai, GOIENAGUSIri behar diren datu pertsonalak eskaintzen baitizkio bazkideen identifikazioa, komunikazioa, parte-hartzea eta administrazioa behar bezala kudeatu ahal izateko.
Bai, horrela GOIENAGUSIk izen-abizenen, helbideen eta NAN zenbakiaren grafia eta informazio egokia bermatzen baitu. Bestalde, argazkiari esker, bazkide berriak azkar identifika daitezke eta kolektiboan integratzea errazten da.
Bai, hala baitago jasota gure estatutu sozialen 28. artikuluan. Abala ematen dizuten bazkide ezagunik ez baduzu, zure eskaera ebatziko duen Zuzendaritza Batzordeko kide batzuek egin dezatela eska dezakezu.
Oraingoz EZ da inolako sarrera-kuotarik ezarri. Bazkideek urteko kuota bakarra ordaintzen dute ikasturte bakoitzaren hasieran.
Gaur egun, bazkideek ikastaro bakoitzeko 80 euroko ordainketa bakarra egiten dute urrian matrikula gisa, eskola-aldiaren hasierarekin bat etorriz. Zenbateko hori urtero ezartzen du Batzar Nagusiak.
Matrikulazio naturaleko aldia iraila da, ikasturtea hasi baino lehen. Data horietan onartuz gero, ikastaro osora joan ahal izango zara urrian hasi zenetik. Hala ere, edozein unetan eska dezakezu zure afiliazioa, eta behin zure sarrera onartuta, ikastaro horretarako geratzen diren jarduera guztietan parte har dezakezu.
Ikasturtea hasi ondoren ordaindu beharko duzun matrikula % 10 murriztuko da urriaren 1etik igarotako hilabete oso bakoitzeko, behin betiko alta eman arte.
Onarpen-eskaerak Zuzendaritza Batzordeak ebatziko ditu, dagokion alta-datarekin. Alta ez da eraginkorra izango matrikula ordaindu arte.
Lehendakariari eskaera egin ondoren, dagokion inprimakia beteta eta NANaren kopia eta argazkia erantsita, Zuzendaritza Batzordeak lehenengo bileran erabakiko du, estatutu sozialen 27. artikuluaren arabera.
Erantzuna ezezkoa bada, Zuzendaritza Batzordeak erabakia arrazoitu beharko du, eta eskatzaileak errekurtsoa jarri ahal izango du Batzar Nagusian. Kasuistika askotarikoa izan daiteke, baina hitzaldietarako eta ikastaroetarako eskuragarri dauden espazioen edukiera mugatzeak ere eragin dezake.
a/ Era guztietako jarduerei buruzko informazioa WhatsApp bidez jaso ahal izateko jarraibideak.
b/ Bazkideentzako eremu esklusibora sartzea GOIENAGUSIren web-orrian.
c/ Une horretan indarrean dagoen hitzaldi-programa eta/edo GOIENAGUSIren web-orriaren eremua, bertatik deskargatu/irakurri ahal izateko.
d/ Estatutu Sozialak eta Barne Araubideko Araudia eta/edo GOIENAGUSIren web-orriaren eremua, bertatik deskargatu/irakurri ahal izateko.